Przyczyny zawalenia się budynków

Błędy projektowe, wykonawcze i liczne sytuacje środowiskowe mogą spowodować zawalenie się każdego budynku, niezależnie od jego wielkości.

1. Bardzo słabe fundamenty

Zadaniem fundamentu budynku jest rozłożenie obciążeń, które otrzymuje od konstrukcji, przekazując je na grunt za pomocą powierzchni obliczonych wcześniej na podstawie rodzaju gruntu, na którym budynek jest posadowiony.

Fundamenty budynku mogą stanowić nawet połowę całkowitych kosztów jego budowy, ponieważ w dużej mierze to one odpowiadają za jego stabilność. Czynniki takie jak rodzaj gruntu, ciężar budynku, jego zawartość, oddziaływanie na niego wiatru oraz sejsmiczność terenu to podstawowe elementy, które należy wziąć pod uwagę przed wykonaniem fundamentów konstrukcji, ponieważ będą one odpowiedzialne za podtrzymywanie wszystkich sił, jakie budynek wywiera na podłoże.

W wielu przypadkach proces ten jest zaniedbywany przez wykonawców projektów w celu zaoszczędzenia na wysokich kosztach z nim związanych, ignorując fakt, że ryzyko to może doprowadzić do prawdziwej katastrofy. Stosowanie słabych fundamentów jest główną przyczyną zawalenia się budynków.

2. Materiały nie są wystarczająco wytrzymałe

Podczas gdy większość krajów posiada bardzo jasne wytyczne dotyczące zatwierdzania budynków, kraje o niskich dochodach, takie jak kilka krajów na kontynencie afrykańskim, doświadczyły katastrof spowodowanych fałszowaniem materiałów budowlanych.

Oprócz fałszowania materiałów zdarzały się przypadki, że – jak w przypadku fundamentów – wykonawcy szukali alternatywnych rozwiązań w celu obniżenia kosztów, narażając całą konstrukcję na niebezpieczeństwo. Odnotowano przypadki zawalenia się z powodu betonu, który jest idealny dla budynku jednopiętrowego, ale jest stosowany w przypadku czteropiętrowego wieżowca.

3. Błędy pracowników

Czynnik ludzki jest jedną z głównych przyczyn zawalenia się budynków. Choć materiały nie zawsze są właściwe, błędy pracowników mogą doprowadzić do tragedii. Projekt może mieć odpowiednie materiały do realizacji budowy, ale czasami niewłaściwe obchodzenie się z nimi może być równie katastrofalne w skutkach. Przykładem może być zła mieszanka betonowa, która może spowodować, że beton nie będzie w stanie utrzymać ciężaru budynku, co doprowadzi do jego zawalenia się. Oczywiście do uszkodzenia budynku może dojść z przyczyn niezwiązanych z konstrukcją, takich jak pożar, czy wybuch gazu, co było przyczyną zawalenia się domu w Pabianicach. 

4. Ciężar jest większy niż oczekiwano

Niekoniecznie musi to być związane z problemem z obliczeniami. Nawet zmiana sposobu użytkowania budynku może być przyczyną wzrostu obciążenia. Budynek przeznaczony na cele mieszkalne może znacznie zwiększyć swoje obciążenie, jeśli zostanie przebudowany na magazyn lub bibliotekę. Inną przyczyną może być dobudowanie pięter do budynku.